تئوری الیوت

اساس مفهوم تئوری Ralph Elliott این جمله است که هر روند قیمت به موج‌های تکرار شونده تقسیم می‌شود. برخی از امواج در جهت روند اصلی حرکت می‌کنند و بعضی برای اصلاح قیمت در نظر گرفته می‌شوند   .

از دیدگاه تئوری الیوت، تمامی بازار بر پایه یک الگو در حال تغییر است. در تصویر بالا به وضوح الگوی روند صعودی نشان داده شده است. امواج از شماره 1 تا 5 را نبض (pulse) می‌نامند.

بنیان‌گذار این تئوری، این حرکات را بازتابی از روانشناسی بازار و وضعیت هیجانی و احساسی معامله‌گران می‌داند. 

این شرایط را می‌توان با جزئیات بیشتری توضیح داد:

    موج اول بیانگر روحیه هیجانی معامله‌گرانی است که تصمیم به خرید گرفته‌اند، زیرا از نظر آن‌ها زمان مناسبی بوده است.

    موج بعدی به نوعی اصلاح حرکت است، زیرا معامله‌گران تصمیم به خروج از بازار دارند. توجه داشته باشید که در این زمان پایین‌ترین قیمت، کم‌ترین قیمت موج قبل را نشکسته و قبل از رسیدن به پایین موج متوقف شده و بازگشته است.

    موج شماره 3 قوی‌ترین و طولانی‌ترین موج است. بخش قابل توجهی از معامله‌گران تصمیم می‌گیرند که وارد معامله خرید شوند.

    برخی از معامله‌گران تصمیم دارند که از معامله خارج شوند و سود خود را برداشت کنند. با این حال، جمعیت قابل توجه‌ای منتظر رشد بیشتر قیمت هستند.

    مرحله 5 اوج و پیک همه موج‌ها است. اکثر شرکت کنندگان در این مرحله از معاله خارج می‌شوند. تنها تعداد اندکی به امید رشد بیشتر قیمت معامله را باز نگه می‌دارند. اما این فقط یک توهم است، زیرا هیچ چیز تا ابد ادامه نمی‌یابد.

تحلیل امواج الیوت بازار فارکس همواره از بازده‌ای بالایی برخوردار بوده است. با این وجود، هیچ‌گاه تضمین 100% برای این استراتژی یا هر روش دیگری وجود ندارد. این تئوری در هر بازه زمانی قابل اجرا است، اما در تحلیل‌های بلند مدت موثرتر بوده است.

لیست قوانین پایه‌ای تئوری الیوت

برای شناسایی پنج منطقه مورد نظر، نیازی به تجربه معاملاتی بالایی نیست. با این حال، هنگام تحلیل یک روند مشابه، دو معامله‌گر می‌توانند نتایج کاملاً متفاوتی به دست آورد.

برای کاهش خطاهای این روش تحلیل، قوانین پایه‎ای برای تعیین امواج بیان شده است:

    موج دوم باید بالاتر از نقطه اولیه شکل گیری موج اول باشد. در غیر این صورت، شروع امواج تایید نمی‌شود.

    موج سوم باید از موج قبلی خود بالاتر رود و طول آن از طول هر دو موج 1 و 2 بیشتر باشد.

    موج چهارم الیوت باید از بالاترین نقطه موج اول بالاتر باشد.

    بالاترین نقطه موج 5 باید از بیشترین قیمت موج 3 بیشتر باشد.

همچنین حرکات اصلاحی و زمان شکل گیری آن‌ها نیز باید مد نظر قرار گیرد. در غیر این صورت، شکل گیری روند مشکوک بوده و تایید نمی‌شود.

انواع امواج اصلاحی الیوت

برای بررسی دقیق امواج الیوت باید امواج اصلاحی نیز مورد بررسی قرار گیرند. این امواج، حرکت روند اصلی را اصلاح می‌کنند. برای توضیح کامل‌تر، امواج A و B و C ترسیم شده‌اند.

خالق این تئوری بیش از بیست نوع از امواج را طبقه بندی کرده است. با این حال، تمام تغییرات امواج را می‌توان در سه مدل نشان داد: «زیگزاگ»، «ساید» و «مثلث».

در مدل زیگزاگ، حرکت نزولی کاملاً قابل مشاهده است: سقوط روند را نشان می‌دهد.

روند در مدل ساید، در یک محدوده رِنج قرار دارد.

در این حالت، حرکت قیمت در یک کانال جانبی مثلثی قرار می‌گیرد.

در چارت بالا، مدل مثلث کاملاً مشهود است.

ساختار فراکتالی در چارت قیمت

طبق تحلیل امواج فارکس، همه امواج فراکتالی هستند. به عبارت دیگر در دل هر موج، امواج کوچک و متفاوتی نهفته است. این امواج با تغییر تایم‌فریم‌ها قابل رویت هستند.

بنیان‌گذار این تئوری، از نه چرخه را برای توسعه هر روند نام برده است:

    بزرگ‌ترین چرخه: به آن اصلی یا قرن نیز گفته می‌شود. این چرخه در حدود 200 سال قدمت دارد.

    بالاترین چرخه یا سطح: 40 تا 70 سال قدمت دارد.

    حلقه یا سطح اصلی: عمر آن چندین سال است.

    اولیه: از چند ماه تا چند سال به طول می‌انجامد.

    متوسط: مدت زمان آن از چند هفته تا چند ماه است.

    مینور یا ثانویه: چند هفته طول می‌کشد.

    دقیقه: چند روز طول می‌کشد.

    کوچک: مدت زمان چند ساعتی دارد.

    فوق العاده کوچک: در چند دقیقه محاسبه می‌شود.

در تحلیل امواج الیوت برای درک بهتر چرخه‌ها، نشانه‌های خاصی ارائه می‌شود. امواج در جهت روند با اعداد و امواج اصلاحی با حروف لاتین مشخص می‌گردند.

برای نشان دادن واضح‌تر موج‌های تو در تو، امواج بزرگ‌تر با حروف بزرگ و امواج کوچک با حروف کوچک نمایش داده می‌شوند.

نکات کاربردی در امواج الیوت

در تئوری امواج الیوت، در ابتدا بسیاری از موارد غیرقابل درک و پیچیده به نظر می‌رسند. گاهی اوقات برای آموزش تحلیل موج‌ها به چندین ماه و شاید سال‌ها زمان نیاز است. با این حال، سه قانون ساده و کاربردی وجود دارد:

    اگر موج شماره 3 از 1 و 5 بزرگ‌تر باشد، باید طول آن‌ها تقریباً یک اندازه باشد. این قانون به تعیین زمان تکمیل موج شماره 5 کمک می‌کند.

    اندازه امواج 2 و 4 متفاوت است و در دوره‌های زمانی مختلف، متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال، قوی بودن اولین اصلاحی (موج شماره 2) بدین معنی است که متعاقب آن (موج شماره 4) ضعیف خواهد بود یا برعکس. بنابراین، این امواج معمولاً آینه همدیگر هستند. این قانون به تعیین موج اصلاحی 4 کمک می‌کند.

    حرکات اصلاحی A ، B ، C معمولاً در همان سطح که موج شماره 4 به پایان می‎رسد، خاتمه می‌یابند.

تحلیل امواج الیوت در عمل

در بازار فارکس، یادگیری تحلیل امواج با استفاده از چارت‌هایی با نوسانات بالا، ساده‌تر است. یکی از این جفت ارزها EUR/AUD است. برای این کار شما باید چارت را رصد کرده و روند را با توجه به مدل موج‌ها تعیین کنید. سپس با دقت بیشتری می‌توان تشخیص داد که قیمت در حال حاضر در کدام موج است. پس از آن، پیش‌بینی تغییر روند و استفاده از آن برای انجام معاملات، بسیار آسان خواهد بود.

تنها مسئله اصلی برای معامله‌گران تازه کار، تشخیص اولین موج است. در این مرحله فاکتورهای بنیادی باید مورد توجه قرار گیرند. آن‌ها در پیدایش حرکت روند جدید نقشی اساسی دارند. با این حال، اگر دو موج اول از قبل شکل گرفته باشند، تعیین موج بعدی الیوت بسیار ساده‌تر خواهد بود.

در مثال بالا می‌توان امواج 1، 2 و 3 را که از قبل تشکیل شده‌اند به وضوح دید. موج شماره 4 در حال شکل گیری است. با توجه به قوانین پایه‌ای می‌توان موج‌های بعدی را پیش‌بینی کرده و نقاط مناسب ورود به معامله را یافت.

بنابراین، با مشاهده تغییرات اصلاحی A و B  و C، معامله‌گران لحظات ورود به بازار را با دقت بیشتری مشخص می‌کنند. در این مواقع می‌توان از معاملات در انتظار استفاده کرد. این به طور قابل توجه‌ای باعث صرفه جویی زمان تحلیل و یافتن لحظه‌های مناسب برای ورود به معاملات می‌شود.

اکنون زمان مناسبی برای باز کردن معاملات فروش بلند مدت (در چارتی با تیم‌فریم 1 روزه) است. زمانی که قیمت به سطح پایان موج شماره 1 رسیده و اصلاح می‌شود، سود قابل توجه‌ای به همراه دارد. توصیه می‌شود حد سود را در سطح انتهای موج شماره 3 قرار دهید.

معامله‌گران باتجربه از اندیکاتورهایی برای تشخیص امواج الیوت استفاده می‌کنند. از آن‌جا که هیچ اندیکاتور ایده‌آلی برای تعیین مدل الیوت وجود ندارد، معامله‌گران از ابزار مختلفی استفاده می‌کنند. همانند MACD، برخی از اندیکاتورها به صورت میله نمایش داده می‌شوند. تقاطع علامت صفر، پایان چرخه موج را نشان می‌دهد. در موارد خاص، این لحظه یک سیگنال برای خرید یا فروش (بسته به موقعیت) محسوب می‌گردد.

مزایا و معایب تئوری امواج الیوت

بسیاری از تحلیل‌گران، امواج الیوت را مورد انتقاد قرار می‌دهند. به گفته این دسته از معامله‌گران، ذهنیت این روش مانع از کاربرد گسترده آن می‌شود. مخالفان این تئوری، پیش‌بینی حرکت قیمت با استفاده از تئوری امواج را بسیار غیرقابل اطمینان می‌دانند. به خصوص به این دلیل که حرکات امواج را می‌توان در مراحل مختلف شکل گیری و در تایم‌فریم‌های مختلف بررسی کرد. همچنین، پیچیدگی بالای آن به صرف زمان زیادی برای آموزش نیازمند است. بعضی اوقات مطالعه تحلیل امواج، سال‌ها طول می‌کشد.

با این وجود، طرفداران این تئوری مدعی هستند که کاربردی بودن آن، نتایج مطلوبی برای معامله‌گران به همراه دارد. درک دقیق این روش هم‌زمان با تجربه کافی در شناسایی امواج، امکان تحلیل کامل بازار و پیش‌بینی بهتری از آینده قیمت را برای ما فراهم می‌کند.